De hugenoten, ofwel de Franse gereformeerden uit de 16e tot de 18e eeuw, zijn vooral bekend gebleven doordat er maar liefst 8 korte oorlogen naar hen genoemd zijn. Maar waren zij ook de aanstichters van die gewelddadige strijd? De historie vertelt het wel anders en de moorden van de ‘Bloedbruiloft’ van 1572 vormen er een afschuwelijk bewijs van.
De achtste oorlog eindigde met een ‘lange vrede’ waarin een koninklijke belofte gold dat de strijd voorbij was en dat er in een zekere tolerantie met elkaar zou worden samengeleefd in het Franse koninkrijk – dat leest men in het befaamde Edict van Nantes van 1598. Deze vrede kwam tot stand doordat de nieuwe koning van Frankrijk, Hendrik IV, voor de tweede keer zijn gereformeerde geloof inruilde voor het rooms-katholicisme.

In 1685 trok de oppermachtige Zonnekoning Lodewijk XIV het Edict van Nantes in. De Gereformeerde Kerken waren inmiddels ondergronds gegaan. Pas in 1787 werd de tolerantie opnieuw afgekondigd. Men was toe aan een nieuwe tijd. Maar deze nieuwe tijd bracht na twee jaar al de Franse Revolutie. Die keerde zich tegen elke vorm van religie. De menselijke rede zou voortaan de dienst uitmaken. Gingen de hugenoten daarin mee?

Harm Veldman (* 1942) was leraar geschiedenis in het gereformeerd voortgezet onderwijs. Nadat hij was gepensioneerd, deed hij wetenschappelijk onderzoek naar De biografie en de theologie van Hendrik de Cock. Hij promoveerde in 2009 aan de Theologische Universiteit te Kampen bij prof. dr. M. te Velde. Nog regelmatig publiceert hij (kerk)historische artikelen in de christelijke pers. Dit jaar hoopt hij zijn boek De Afscheiding van 1834 in Drenthe te kunnen uitgeven.