Voorwoord

Wie had dat gedacht? De Koninklijke HFC, de voetbalclub van
kakkineus
Haarlem, is helemaal zo oud niet als de heren zelf beweren.
Volgens de gentlemen en hun website zou hun club zijn opgericht in
1879. Nou, daarvan blijkt bijzonder weinig in deze sterk bijgepunte,
eerste volledige ontstaansgeschiedenis van het Nederlandse voetbal.
Die geschiedenis loopt parallel aan die van het cricket, dat al eerder
werd geïmporteerd door, ofwel Engelse zakenmensen, of leraren
aan op Engelse leest gestoelde kostscholen. Nederlandse zonen van
welgestelde
families die in Engeland naar school gingen, kwamen daar
in aanraking
met het voetbal. Omdat de boer die ’s zomers zijn weiland
aan cricketers verhuurde dat ’s winters graag aan voetballers deed, liep
de ontwikkeling van beide sporten ook topografisch hand in hand.
HFC heeft iets uit te leggen. Misschien is de club wel opgericht in 1882,
maar echt gevoetbald werd er pas een paar jaar later. In een tijd dat ‘ja,
maar toen was ik nog niet geboren’ en ‘geschiedenis is ook maar een
mening’ als rationele argumenten worden beschouwd, zijn wij blij met
het prachtige, zorgvuldige werk hier geleverd door Jan Luitzen en Wim
Zonneveld.
Henk Spaan, Matthijs van Nieuwkerk, Hugo Borst

Voetbaltijdschrift voor lezers 

Hard Gras, het mooiste voetbaltijdschrift van Nederland bestaat al 20 jaar. 

Zoals altijd gaat het bij Hard Gras over meer dan voetbal alleen. 

Het hele leven op en naast het veld komt voorbij, met verhalen over helden, valsspelers, verzorgers en verliezers. Vol klein leed en grote triomfen, poëzie, geweld, kameraadschap en machtsstrijd. 

Hard Gras verschijnt 6 keer per jaar.